مفاهیم اولیه طراحی وب سایت

مقاله مفاهیم اولیه طراحی وب سایت برای درک هرچه بیشتر افرادی که هم در حوزه طراحی وب سایت فعالیت دارند و هم افرادی که در اندیشه راه اندازی وب سایت هستند بسیار مناسب هست زیرا با اینکه این مفاهیم اغلب پیش و پا افتاده به نظر میرسند اما بیشتر دوستان با آنها آشنایی ندارند.
تعریف مفهوم وب و وب سایت
مقدمه وب (سواد دیجیتال ) و وب سایت( وب گاه / تازه نما )
در سال ۱۹۸۰ فیزیک دانی به نام تیم برنزرلی (Tim Berners-Lee) تصمیم گرفت که دستاوردهای تحقیقاتی خود را با دیگر محققان به اشتراک بگذارد و در سال ۱۹۹۰ با طراحی اولین وب سایت بنیان گذار شبکه جهانی وب شناخته شد.
این سرویس جدید به سرعت مورد توجه محققان آن دوره قرار گرفت و در سال ۱۹۹۳ زیر ساخت های نرم افزاری و سخت افزاری آن ایجاد گردید و با نام World Wide Web در اختیار عموم کاربران قرار گرفت. در ابتدا صفحات وب با کدهای ساده HTML ایجاد می شد و نیاز مردم آن زمان را برآورده می کرد .
اما امروزه به دلیل تغییر نیازهای انسانها و پیشرفت تکنولوژی و برنامه های طراحی صفحات وب HTML پاسخگوی نیازها نشد . و به تدریج با گذر زمان از حالت ساده خارج گردید وامروزه به ابزاری پرطرفدار برای اطلاع رســانی و به اشــتراک گذاری اطلاعات در حوزه های مختلف اقتصادی، آموزشی، سیاسی و … تبدیل گردیده است
مفهوم سایت و هاست
سایت به معنی مجموعه ایی از فایلهای متنی ، تصویری ، ویدئویی و…
حال اگر این فایلها (سایت ) را رو سیستم خودمان قرار دهیم فقط و فقط خودمان قادر به دیدن آن خواهیم بود . ولی می خواهیم این امکان را فراهم کنیم تا دیگران (کاربران اینترنت ) هم به آن دسترسی داشته باشند.
پس باید سایت ( مجموعه فایل ها ) را در شبکه ایی به نام اینترنت قرار دهیم وقتی فایلها را روی اینترنت قرار دهیم به همان مفهوم وب سایت می رسیم.
وقتی بخواهیم سایت را در شبکه اینترنت قرار دهیم باید آن سایت را بر روی یکی از کامپیوتر های سرور در جهان آپلود کنیم پس باید فضایی از آن کامپیوتر را خریداری کنیم (ماهیانه – سالیانه ) که این همان مفهوم هاست است.
کامپیوتر های سرور
کامپیوتر های سرور یا ســرویس دهنده وب/ سرور وب، کامپیوترهایی بــا قدرت پردازش بالا هســتند که به صورت دایم به اینترنت متصل بوده و روی آنها نرم افزارهایی خاص برای برقراری ارتباط با اینترنت، ارایه سرویس وب و نیز تأمین امنیت اطلاعات نصب شده است.
مفهوم Http
وب سایت بر اساس مدل سرویس گیرنده /سرویس دهنده بنا شده است یعنی وقتی درخواستی از رایانه شما به رایانه سرور ارسال میشود رایانه سرور درخواست را پردازش کرده و پاسخ مناسب را به رایانه شما ارسال می کند.
در بستر اینترنت برای ارسال درخواست و دریافت پاسخ تحت قواعدی بنام قرارداد انتقال ابر متن (Hyper Text Transfer Protocol) به اختصارHTTP تعریف شده که قوانین انتقال فایل در بستر اینترنت را مشخص می کند.
هنگامی که شما از طریق اینترنت یک صفحه وب را درخواست می کنید این درخواست در قالب HTTP به رایانه سرور ارسال می شود و رایانه سرور در پاسخ به این درخواست یک فایل متنی ( همون صفحه درخواستی شما) را در قالب HTML /HTM به رایانه شما ارسال می کند.
حال عملکرد مرور گرهای اینترنت به شکل زیر هست :
هر صفحه وب در اینترنت دارای آدرس زیر می باشد
http://www.stakweb.ir/cours
http :پروتکل برقراری ارتباط
www : یعنی کاربر در حال استفاده از سرویس وب هست .
stakweb.ir :نام دامنه سایت(Domain ) هست .
نام دامنه
هنگامی که از طریق شرکتهای ارایه دهنده خدمات هاست ،برای خرید هاست رجوع می کنیم آن شرکت یک آدرس و شناسه برای ما می فرستد این آدرس همان IPآدرسمان هست که از طریق آن می توانیم به آن ناحیه ایی که سایتمان قرار خواهد گرفت دسترسی پیدا کنیم.
ولی این IP آدرس ساختار عددی دارد مثل 45.162.81.12.850 که حفظ کردن اینگونه آدرسهای عددی برای دسترسی روزانه به سایتمان خیلی مشکل هست .
پس ما می آییم برای سایتمان اسم انتخاب می کنیم این اسم همان دامنه یا نام دامنه ماست که بر روی همان آدری IP آدرسمان قرار می گیرد وما از آن برای دسترسی به سایتمان استفاده می کنیم .پس نام دامنه در واقع نشان می دهد که شما را به عنوان درخواست کننده یک صفحه وب به کدام یک از سروهای وب موجود در اینترنت وصل کند.
قسمت cours آدرس فوق :
صفحه وب مورد نظر را مشخص می کند و مستقیم آن را در صفحه نمایشتان باز میکند. در کل این نشانی را URL ) Unifrom Resource Locator ) نیز می گویند و نشــان دهنده محل قرارگیری منبع موردنظرتان بروی اینترنت هست .
پس هنگامی که URL را در نوار آدرس مرور گر خود وارد می کنید مرورگر از طریق http با سرور ارتباط برقرار میکند و صفحه خواسته شده را از آن درخواست می کند .و سرور هم در صورت معتبر بودن آدرس صفحه ، آن را در قالب یک فایل متنی HTML به رایانه شما ارسال می کند.
مرور گر رایانه شما آن فایل متنی را تفسیر کرده و بر اساس تگهای استفاده شده در آن محل قرار گیری عکس و متن و… و هم چنین رنگ و اندازه آنها را تنظیم می کند.و بر اساس سرعت اینترنت چند لحظه طول می کشد تا صفحه به طور کامل بارگذاری ( Load ) شود.
آشنایی با مرورگرها
همزمان با توسعه وب و استفاده زیادی که کاربران از خدمات و قابلیتهای این سرویس اینترنتی انجام می دهند بین شرکتهای نرم افزاری برای تولید محصولات جدید و جلب مشتریان رقابت به وجود آمده و مرورگرهای متنوعی تولید گردیده است .
تولید اولین مرورگربه سال 1993 برمی گردد که از آن هنگام رقابت برای ایجاد مرورگرهای پیشــرفته تر در بین شرکتهای مختلف صورت گرفت .
بعد از آن بین تولید کنندگان نرم افزار از قبیل Internet Explorer ، Netscape و … رقابت بود که مرورگرهای متنوعی به بازار عرضه کردند که هر یک قابلیتهای جدیدی داشتند. امروزه مرورگرها را از چند جهت ارزیابی میکنند :
- کارایی در نمایش سریع و صحیح صفحات وب
- حفظ امنیت و حریم خصوصی کاربران
- داشتن رابط کاربری ساده ومحیط جذاب
- داشتن help و خدمات پشتیبانی قوی
نام مرورگر | شرکت سازنده |
Internet Explorer | Microsoft |
Firofox | Mozzila |
Google Chrome | |
Opera | opera |
Safari | Apple |
آشنایی با موتورهای جستجو(Search Engines)
تا حالا به این فکر کردید که چگونه کاربران این قدر سریع پاسخ پرسشهای خود را از اینترنت دریافت می کنند ؟
وب سایتها منبع بزرگی از اطلاعات هستند که پاسخ های قابل قبولی برای کاربران خود دارند . ولی با وجود میلیونها وب سایت و میلیاردها صفحه وب در درون آنها چگونه به اطلاعات مورد نظر خود دست می یابیم؟
قبلا دسته بندی صفحات وب به صورت دستی انجام می شد . وبرای این کار هیچ نرم افزاری وجود نداشت تا این که برنامه نویسان ایده ای برای تولید موتورهای جستجو شکل دادند و از سال 1993 نرم افزار هایی برای جستجوی محتوای صفحات وب تولید شدند. و در این زمان مفهومی بنام WEB ROBOT به دنیای فناوری اطلاعات وارد شد.
WEB ROBOT یا اسپایدر :
نرم افزاری که به صورت خودکار صفحات وب را احضار می کند و کد html ومحتوای آنها را بررسی کرده و لینک ها را دنبال کرده و اطلاعات بدست آمده را در اختیار سایر بخشهای موتورهای جستجو قرار می دهد.
Excite.com ، Lycos.com ، Altavista.com ، Ask.com و …موتورهای جستجوی قبلی هستند که توسط شرکتهای مختلف در اختیار وب سایتها قرار داشتند. اما با تلاش جدی تر در این زمینه موتورهای جستجوی Google و Yahoo مال شرکت مایکروسافت هستند که در ابتدا بنام MSN شروع به کار کرده بود وهم اکنون به Bing تغییر نام داده است.
چطور اصول موتورهای جستجو را به خوبی درک کنیم؟
موتورهای جستجو ماشین هایی هستند که به سوالات ما پاسخ می دهند . آنها میلیون ها محتوا را زیر و رو می کنند و فاکتورهای زیادی را ارزیابی می کنند تا مشخص کنند کدام محتوا برای سوال شما مناسب ترین می باشد.
موتورهای جستجو همه این عملیاتها را از طریق کشف و لیست بندی و فهرست بندی تمام مطالب موجود در اینترنت مانند (صفحات وب، فایل های PDF، تصاویر، موسیقی، فیلم ها و غیره) انجام می دهند. در اصطلاح به این عمل آن ها ” crawling and indexing ” و یا همان خزیدن و ایندکس کردن می گویند.
ایندکس کردن به معنی ثبت و نمایش یک صفحه از سایت در نتایج موتورهای جستجو می باشد.
کوکی ها ( Cookie)
قطعات متنی هستند که توسط سرور به مرورگر رایانه شما ارسال می ود و مرور گر آن را در هارددیسک رایانه تان ذخیره می کند تا در مراجعات بعدی شما به آن سرور مورد استفاده قرار گیرد .
پروکسی (Proxy) و مفهوم آن
پروکسی می تواند یک سخت افزار یا یک برنامه کاربردی باشد که در شبکه به عنوان یک واسط میان کامپیوتر شما و سرور قرار می گیرد .یعنی چنانچه شمای کاربر صفحه ایی را از سرور درخواست می کنید این درخواست ابتدا توسط پروکسی مورد بررسی قرار می گیرد چرا؟
چرا پروکسی ؟
محققان برای این که بستر اینترنت شلوغ نشود . و یک کاربر به طور مداوم یک صفحه وب را از سرور درخواست نکند. آمدند این تدبیر را به کار بردند که نقاطی را به عنوان پروکسی در نظر بگیرند . و صفحاتی که به طور مداوم ازطرف کاربران درخواست می شود را در آن قرار دهند.
هنگامی که صفحه ایی درخواست می شود این صفحه در ابتدا برروی پروکسی جستجو می شود . اگر درآن یافت شد به کاربر ارسال میشود .و در غیر اینصورت پروکسی به سرور مراجعه می کند . و آن صفحه را یافته به کاربر می فرستد.توجه داشته باشیم که صفحاتی که در پروکسی هستند .همگام با سرور آنها را آپدیت می کنند.
هاست و دامین
گفتیم که سایت به معنی مجموعه ایی از فایلهای متنی ، تصویری ، ویدئویی و… است
حال اگر این فایلها (سایت ) را رو سیستم خودمان قرار دهیم فقط و فقط خودمان قادر به دیدن آن خواهیم بود . ولی می خواهیم این امکان را فراهم کنیم تا دیگران (کاربران اینترنت ) هم به آن دسترسی داشته باشند.
پس باید سایت ( مجموعه فایل ها ) را در شبکه ایی به نام اینترنت قرار دهیم وقتی فایلها را روی اینترنت قرار دهیم به همان مفهوم وب سایت می رسیم.
سایت خود را کجا قرار دهیم؟
وقتی بخواهیم سایت را در شبکه اینترنت قرار دهیم باید آن سایت را بر روی یکی از کامپیوتر های سرور در جهان آپلود کنیم پس باید فضایی از آن کامپیوتر را خریداری کنیم (ماهیانه – سالیانه ) که این همان مفهوم هاست است .
بیشتر بدانید…..
دامنه
دامنه همان اسم سایت و آدرس سایتمان می باشد که به نوار آدس مرورگر وارد می کنیم و به آن فضا هاستی که خریده بودیم و دسترسی داشته باشیم .یک دامنه از سه بخش زیر تشکیل شده است :
WWW. پسوند دامنه.قسمت اصلی
www شبکه جهانی وب
قسمت اصلی : این قسمت که شامل شرایط خاصی به شرح زیر هست توسط صاحب سایت نامگذاری می شود .
شرایط خاص نامگذاری دامنه
- یک حرفی / دو حرفی نباشد .
- اسم سایتهای دیگر و یا مشابه آنها نباشد .
- کوتاه باشد .
- از کاراکترهای خاص ($،#و…) استفاده نشود.
- بهتر است از underline (_) و هشتگ(#) استفاده نشود.
عدم رعایت موارد فوق در سئوی سایت تاثیر دارد.
پسوند دامنه
این قسمت بر اساس موقعیت جغرافیایی که سایت فعالیت می کند . ایران (.ir)یا جهانی (.com) یا بر اساس نوع فعالیت سایت آموزشی ،ارگانی/سازمانی (.org) یا شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی (.net) و … همه این پسوندها قیمتهای مختلفی دارند. مثلا .ir ماهیانه 4000 تومان ولی .com 130000 تومان و….
توجه : پس در هنگام خرید هاست و دامنه اولین کار خرید و استعلام گیری از دامنه مدنظرمان هست چطور ؟ به سایت یکی از معتبرترین و با امنیت ترین شرکتهای ارائه دهنده خدمات هاست وارد می شوید .و در یک کادرنام دامنه مورد نظر خود را وارد می کنید . وبرای این که مطمئن شوید قبلا کسی این دامنه را ثبت نکرده است استعلام می گیرید .
به فرض مثال اگر ما از admin.org استعلام گرفتیم و نتیجه متاسفم(Sory) شد ونتیجه این استعلام در یک کادر به طور کامل شرح داده می شود .
نکته :
برای آن سایتهایی که با پسوند .ir ایجاد می شوند باید یک شناسه کاربری از سایت ایرنیک داشته باشند .چگونه؟
سایت ایرنیک : یک سایتی است مخصوص دامنه های ایران که برای سامان دهی به سایتهای ایران راه اندازی شده است .
وارد آدرس WWW.irnic.ir شده و اطلاعات خواسته شده را وارده کرده و مراحل را طی می کنیم که در آخر یک شناسه کاربری به ما می دهد آن را بر داشته و در قسمت خواسته شده وارد می کنیم و ادامه مراحل خرید دامنه و هاستمان را انجام می دهیم. و ثبت نهایی را انجام می دهیم . توجه دیگر دامنه های .ir در چند لحظه ثبت نمی شوند حدود چند ساعت طول می کشد .

دوره راهاندازی سایت؛ از خرید دامنه تا یک سایت حرفهای
فهرست مطالب :ساختار و اجزای اصلی سایت-دامنه و انواع مختلف پسوندها-راهنمای ثبت دامنه-انواع هاست و معیارهای خرید یک هاست خوب-آشنایی با انواع سیستمهای ساخت سایت و معیارهای انتخاب-قالب سایت و نکات مهم برای انتخاب قالب-ساختار و دستهبندی سایت -راهاندازی سایت-آموزش کار با وردپرس-آموزش کار با پرتال
گواهی نامه SSL
این گواهی نامه را برای دامنه خود تهیه می کنیم چرا؟
مهمترین و اصلی ترین دغدغه برای مدیران کسب و کار این است که امنیت اطلاعات خود و کاربرانشان از جمله اطلاعات کاربری و همچنین حساب بانکی شان حفظ شود . و در حقیقت اعتبار واقعی و حرفه ایی یک وب سایت به حفظ و ایجاد این نوع امنیت بستگی دارد.
هنگامی که سایت مان از یک پروتکلی برای تبادل اطلاعات استفاده می کند . این گواهی نامه را درخواست می دهیم تا یک پروتکل htps به ما بدهد کار این پروتکل آن است که اطلاعات سایت ما را کدگذاری میکند.
مثال :
در یک فروشگاه الکترونیکی یک نفر برای خرید ، اطلاعات خود از قبیل نام و رمز عبور و…. را وارد سایت فروشگاه کرده است. این اطلاعات برای پردازش از سایت(مرورگر اون کامپیوتری که خریدار از آن استفاده می کند ) به سمت سرور هدایت می شود . و دوباره به سایت(مرورگر) برمی گردد . حالا اگر در این بین هکری بین مرورگر و سرور قرار بگیرد. به راحتی می تواند اطلاعات را هک کند . پس برای اینکه ما این مسیر را ایمن کنیم از پروتکل htps استفاده می کنیم.
این گواهی دو نوع هست :
- SSL رایگان
- SSL هزینه ایی
Ssl هزینه ایی بیشتر برای شرکتها و سازمانها ی خیلی بزرگی که اطلاعات محرمانه زیادی دارند هست.این سازمانها این گواهی را با یک قیمتی خریداری می کنند و روی سایت خود فعال می کنند.
ولی ssl رایگان اطلاعات را تا حد خوبی کدگذاری می کند.
ساب دامنه یا ساب دامین
ساب دامنه یعنی یک زیر مجموعه از دامنه اصلی
Ashena. dargahimell.com
فرض کنید یک دامنه به نام دامنه اصلی با پسوندهای(.ir ،.com ،.org و … ) خریده ایم مثل dargahimell.com این دامنه در دنیای وب سایت به این معنی است که دیگر هیچکس نمی تواند این دامنه را داشته باشد چون منحصر به فرد و مخصوص یک سایت می باشد حال فرض کنید یکی از آشنایان این خانم / آقای dargahimell درخواست این دامنه را بدهد شخص دارنده دامنه اصلی( dargahimell ) می تواند به آن آشنای خود یک ساب دامین (subdomain) بدهد. مثل ساب دامین زیر
Ashena.
قسمت dargahimell.com یک ساب دامین برای شخص Ashena هست و می توان به چندین نفر این ساب دامین را داد.
سخن آخر مفاهیم اولیه طراحی وب سایت و معرفی چندین کتاب مرتبط
امیدوارم در مورد مفاهیمی مانند وب ، وب سایت ، هاست و دامین ، انواع مرورگر ، طبقه بندی هاست و…. دانش لازم را بدست آورده باشید و برایتان مفید بوده باشد.

مرجع کاربردی HTML5 و CSS3 برای طراحی وب سایت
کتاب جامع و مرجع کاربردی HTML5 و CSS3 برای طراحی وب سایت نشر دانشگاهی کیان
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.